Vetten; goede en slechte?

Vet dat is toch altijd slecht? Dat was inderdaad heel lang de gedachte. De dieet cultuur van een paar jaar terug verbande vetten het liefst helemaal uit het dieet, maar gelukkig komt hier verandering in. Vetten zijn namelijk essentieel in je voeding. Want er zijn ook gezonde vetten en deze hebben grote impact op jou lichaam. In deze blog ga ik hier dieper op in!

Functie van vet

• Vet is een bron van energie en levert daarnaast de belangrijke vitamines A, D, E en K.

• Vetten zijn nodig voor de opbouw van alle cellen in je lichaam.

• Ook zorgt vet voor een isolatielaagje onder je huid, waardoor je lichaam warm blijft.

• Dient als beschermingslaag voor je organen.

• Daarnaast dient vet als een soort reserve. Dus stel dat je een lange periode zonder voeding zit dan gaat jouw lichaam die vet reserves opmaken om zo aan energie te komen. Belangrijk is dat deze niet te groot is, want te veel vet kan zeer schadelijk zijn voor je gezondheid.

Soorten vetten

Vetten zijn te scheiden in twee grote groepen. Het verschil zit met name in de chemische structuur van de vetten en welke werking dit heeft op het lichaam. Het verzadigde vet, dit is het goede vet, en verzadigd vet, dit is het slechte vet. In verzadigd vet zit een stofje genaamd LDL, dit stofje vervoert cholesterol door je bloed. Maar bij een teveel aan LDL-cholesterol, kan dit blijven plakken in de binnenwand van bloedvaten en dat is niet de bedoeling. Want dan ontstaat er een ophoping van LDL-cholesterol in je bloedvat, waardoor je bloed niet meer goed kan stromen. Dit verhoogt de kans op hart- en vaatziekten.

Gelukkig hebben we nog het goede vet die hier wat aan kan doen. In onverzadigd vet zit namelijk het stofje genaamd HDL. HDL zorgt er juist voor dat cholesterol uit de bloedvaten weggehaald wordt. Het is dus de bedoeling dat je veel onverzadigd vet eet, waardoor er zo min mogelijk cholesterol in je bloedvaten blijft zitten.

Omega-3 en Omega-6 vallen ook onder deze gezonde vetten en hebben een heel positief effect op ons lichaam. Je lichaam kan deze niet zelf maken en je kan deze essentiele vetten, dus alleen via je voeding binnen krijgen.

• Ze hebben een ontstekingsremmend effect;

• Ondersteunen hersenfunctie. En gaat mogelijk dementie tegen;

• Zorgen voor goede ogen;

• Cholestrolverlagend en gaan hart- en vaat ziekte tegen.

Waar zit het in?

Maar in welke producten zit nou wat? De goede, onverzadigde, vetten zitten vooral in;

• Vloeibare vetten, zoals olijfolie en vloeibare bak- en braadproducten;

• Halvarine en margarine;

• Avocado;

• Noten, het liefst ongezouten;

• Vette vis, zoals zalm en makreel.

De slechte, verzadigde vetten zitten vooral in fastfood zoals pizza en hamburgers, taart en gebak en koekjes. Maar ook in kokosolie. Het laatste jaar is er een grote hype ontstaan rondom kokosolie, allerlei mensen beweren dat dit vet gezond voor je is. Dit is dus totaal niet waar. Dit kan je zien aan de structuur van het vet bij kamertemperatuur. Gezonde vetten zijn bij deze temperatuur vloeibaar, zoals olijfolie. Kokosvet is niet vloeibaar maar vast, dit betekend dat hier veel verzadigd en dus slecht vet in zit. Geloof dus niet zomaar alles wat je voorbij ziet komen op het internet!

Hoeveel vet is ideaal?

Als je te weinig vet eet op een dag krijg je een tekort aan de vitaminen A, D, E en K, omdat vetten de dragers van deze vitamine zijn. Ook zal je lichaam minder goed functioneren. Als je te veel vet eet zal je aankomen, want het vet wat je niet gebruikt als energiebron wordt in je lichaam opgeslagen in de vorm van lichaamsvet. Aanbevolen is om 20-40% van je totale energie-inname op een dag uit vetten te halen. Belangrijk is te focussen op die gezonde vetten. Op die manier kom je aan voldoende vitaminen A, D, E en K, om je lichaam goed te laten functioneren en te zorgen dat je genoeg energie hebt. Hierbij wordt aangeraden om zoveel mogelijk de slechte vetten te laten staan, om zo op latere leeftijd hart- en vaatziekten te voorkomen.

Als je vragen hebt kan je deze altijd op Instagram stellen of hier op de website.

Bronnen:

Voedingscentrum. (z.d.-c).Vetten. Geraadpleegd op 21 april 2020, van https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/vetten.aspx?query=vetten